Middelbare schoolniveaus: alles wat je hierover moet weten

Met alle verschillende opties van middelbare schoolniveaus is het niet gek dat je je soms afvraagt waar je kind moet beginnen. Hier lees je alles over de niveaus, het gemiddelde niveau op de middelbare school in Nederland en hoe het advies van de basisschool hierbij helpt.

30-01-2025

De 6 niveaus van de middelbare school

In Nederland heb je 6 verschillende niveaus op de middelbare school. Deze zijn ingedeeld van praktisch naar theoretisch:

  • Praktijkonderwijs (pro)
  • Basisberoepsgerichte leerweg (vmbo-b)
  • Kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo-k)
  • Gemengde/theoretische leerweg (vmbo-g/t)
  • Havo
  • Vwo

Het meest praktische of laagste middelbare schoolniveau is het praktijkonderwijs. Hier gaat je kind naartoe als hij of zij extra ondersteuning nodig heeft en geen vmbo-diploma kan halen. Je kind bereidt zich hier voor op werk of een mbo-opleiding. Het andere uiterste is het vwo, wat het meest theoretische of hoogste middelbare schoolniveau is. Dit niveau bereidt je kind voor op de universiteit of het hoger beroepsonderwijs (hbo).

Het advies van de basisschool

Het advies van de basisschool bepaalt naar welk niveau je kind gaat. De school kijkt naar de prestaties, houding en motivatie van je kind in groep 6, 7 en 8, waaronder de resultaten van toetsen zoals de Cito-toets. Het schooladvies geeft aan welk niveau op de middelbare school het beste bij je kind past. Voor sommigen verandert dit later nog, bijvoorbeeld door een overstap van vmbo naar havo of van havo naar vwo.

De structuur van het vmbo

Het vmbo, oftewel voorbereidend middelbaar beroepsonderwijs, duurt 4 jaar en is het meest populaire schoolniveau in Nederland. Ongeveer 60% van de kinderen gaat hier naartoe. Binnen het vmbo zijn er 3 verschillende leerwegen:

  • Basisberoepsgerichte leerweg (vmbo basis): Deze leerweg is vooral gericht op praktijkvakken. Je kind leert veel door te doen en kan daarnaast kiezen voor een leerwerktraject, waarbij stage of werken een groot deel van de opleiding uitmaakt. Met een diploma van vmbo basis kan je kind verder leren op mbo niveau 2.
  • Kaderberoepsgerichte leerweg (vmbo kader): In deze leerweg is er een mix van praktijk- en theorievakken. Met een diploma van vmbo kader kan je kind doorstromen naar mbo niveau 3.
  • Gemengde/theoretische leerweg (vmbo-g/t): Sinds augustus 2024 zijn vmbo gemengd (vmbo-g) en vmbo theoretisch (vmbo-t) samengevoegd. Voorheen kregen kinderen bij vmbo-g een beroepsgericht vak en bij vmbo-t niet. Nu volgen ze allemaal een beroepsgericht vak. Met een vmbo-g/t-diploma kan je kind naar mbo niveau 4 of doorstromen naar de havo.

Havo en vwo: theoretisch en verdiepend

De havo (hoger algemeen voortgezet onderwijs) duurt 5 jaar en bereidt je kind voor op het hoger beroepsonderwijs (hbo). In de bovenbouw kiest je kind een profiel: natuur & techniek, natuur & gezondheid, economie & maatschappij of cultuur & maatschappij. Dit helpt hem of haar een richting op te gaan die past bij de interesses en toekomstige studie.

Het vwo (voorbereidend wetenschappelijk onderwijs) duurt 6 jaar. Dit niveau bereidt je kind voor op een universitaire opleiding, maar hij of zij kan ook naar het hbo. Het vwo heeft 2 varianten: het atheneum en het gymnasium. Er is geen niveauverschil tussen deze leerwegen. Het enige verschil is dat je kind op het gymnasium extra vakken krijgt: Latijn en Grieks.

Wat is het gemiddelde niveau op de middelbare school?

Het gemiddelde niveau op de middelbare school in Nederland ligt rond vmbo-g/t en havo. Ongeveer 20% van de kinderen volgt havo en nog eens 20% stroomt in op vwo. De meeste kinderen gaan naar het vmbo (basis, kader en gemengd/theoretisch).

Het grootste verschil tussen het vmbo-g/t en de havo is dat het tempo en niveau op de havo hoger liggen dan op het vmbo. Kinderen moeten bijvoorbeeld zelfstandiger werken en krijgen meer huiswerk. Daarbij is het niveau van de lessen theoretischer dan op het vmbo-g/t.

Verder heeft het vmbo-g/t minder vakken dan de havo. Bij het vmbo-t ligt de focus op vakken als Nederlands, Engels, wiskunde, aardrijkskunde en geschiedenis, naast een aantal praktische vakken. De havo heeft meer theoretische vakken in de exacte wetenschappen, talen en maatschappijleer.

Doorstromen en overstappen

Tijdens de middelbare schooltijd kan je kind overstappen naar een ander niveau of doorstromen naar een hoger niveau, afhankelijk van zijn of haar prestaties. Veel kinderen veranderen tijdens hun schooltijd van niveau. Het geeft ze de kans om verder te groeien, ondanks het advies dat ze van de basisschool hebben gekregen. Dit zijn populaire mogelijkheden:

  • Van vmbo naar havo: Heeft je kind een vmbo-g/t-diploma op zak en een extra vak gevolgd? Dan kan hij of zij doorstromen naar de havo. Dit is een mooie kans voor kinderen die na het vmbo hun kennis willen vergroten, of na de middelbare school een bepaalde hbo-opleiding willen volgen.
  • Van havo naar vwo: Als je kind is geslaagd voor de havo, kan hij of zij doorstromen naar het vwo, waarna hij of zij een universitaire opleiding kan volgen.

Hoe Slimleren je kind helpt

Door gericht te oefenen en goed voorbereid te zijn op toetsen, krijgt je kind meer plezier in leren en haalt hij of zij betere cijfers. Met Slimleren oefent je kind voor de belangrijkste vakken: Nederlands, Engels, wiskunde en rekenen. Deze vakken zijn belangrijk voor elk middelbare schoolniveau. Ze vormen de basis voor alle andere vakken.

Benieuwd hoe Slimleren jouw kind helpt? Probeer het nu een week gratis en ontdek het verschil. Je zit nergens aan vast!

Wil jij ook jouw kind laten kennismaken me Slimleren? Probeer nu onze programma's voor thuis 1 week gratis en vrijblijvend uit.